Δημοσιοποίηση προσωπικών δεδομένων δημοσίου προσώπου (θέματα διαφθοράς)

Γράφει ο Τασιόπουλος Σταύρος

Αναφορικά με το θέμα της δημοσιοποίησης προσωπικών δεδομένων σχετικά με ποινικές κατηγορίες ή  σύλληψη δημοσίων προσώπων που ασκούν εξουσία σε δημόσιους φορείς όπως ένας Δήμος ή ένας δημόσιος οργανισμός, επανέρχεται το θέμα της αξιοποίησης των δεδομένων τους από τα ΜΜΕ.

Εξετάζεται δηλαδή το ποια πρέπει να είναι η αντιμετώπιση των προσώπων αυτών ως προς τη δημοσιοποίηση του ονόματος και της ιδιότητάς τους, ιδίως σε περιπτώσεις διαφθοράς και αδικημάτων σχετικών με την θέση που κατέχουν. Για το θέμα αυτό μπορούν να λεχθούν τα εξής:

Σε περιπτώσεις ποινικής δίωξης ή καταδίκης είναι επιτρεπτή η δημοσιοποίηση προσωπικών δεδομένων δημοσίων προσώπων, που η ιδιότητά τους είναι συνδεδεμένη με την ενάσκηση δημόσιας εξουσίας. Πιο συγκεκριμένα η γενική αρχή της απαγόρευση χρήσης ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων αίρεται για τα ΜΜΕ, στις περιπτώσεις του νόμου  ν.2472/1997  άρθρο 7 παρ. 2 περ. ζ , δηλαδή: για ευαίσθητα δεδομένα δημόσιων προσώπων και εφόσον αυτά συνδέονται με την άσκηση δημοσίου λειτουργήματος ή τη διαχείριση συμφερόντων τρίτων. Η χρήση των ευαίσθητων δεδομένων από τα ΜΜΕ προϋποθέτει ότι θα πρέπει να είναι απολύτως αναγκαία η δημοσιοποίηση αυτών για την εξασφάλιση του δικαιώματος πληροφόρησης επί θεμάτων δημοσίου ενδιαφέροντος όπως ερμηνεύεται το δικαίωμα στην πληροφόρηση του άρθρου 5Α του Συντάγματος. Σημειώνεται ότι δεν θα πρέπει να παραβιάζεται με κανένα τρόπο το δικαίωμα προστασίας της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής.

Εν προκειμένω πληρούνται όλοι οι όροι του νόμου, μιας και το δικαίωμα της πληροφόρησης των πολιτών για θέματα δημοσίου ενδιαφέροντος, όπως κατοχυρώνεται στο άρθρο 14 του Συντάγματος, σε συνδυασμό με την εφαρμογή των διατάξεων για τα προσωπικά δεδομένα σύμφωνα με την σχετική Ανεξάρτητη Αρχή, δίνει στα ΜΜΕ το δικαίωμα πληροφόρησης του ονόματος, της ιδιότητας και των στοιχείων της υπόθεσης που αφορούν την παράνομη δραστηριότητα σχετική με τη θέση του για έναν δημοτικό σύμβουλο ή αντιδήμαρχο, για έναν διορισμένο διοικητή οργανισμού, για έναν αντιπεριφερειάρχη ή γραμματέα Δημοτικού Συμβουλίου.

Περαιτέρω λόγω της βαρύνουσας θέσης του ως δημόσιο πρόσωπο, δηλαδή ως άτομο που κατέχει θέση δημόσιου αιρετού λειτουργού της τοπικής αυτοδιοίκησης, οι πολίτες δικαιούνται σε πλήρη ενημέρωση της δικαστικής διαδικασίας που θα ακολουθήσει και δεν μπορεί να γίνει σε κανένα στάδιό της εν κρυπτώ χωρίς να υπάρχει ανάλογη ενημέρωση (απολογίες, μαρτυρικές καταθέσεις, στοιχεία κλπ). Δηλαδή δεν χωρεί δυνατότητα από το δικαστήριο να εκφύγει της αρχής της δημοσιότητας της δίκης.

Εν τέλει τονίζεται ότι στο άρθρο 5Α το δικαίωμα στην πληροφόρηση είναι αδιαπραγμάτευτο με περιθώριο περιορισμού για λόγους εθνικής ασφάλειας, και για λόγους προστασίας δικαιωμάτων και συμφερόντων τρίτων. Εδώ δεν εντάσσεται το θέμα με τα δημόσια πρόσωπα και σχετικές κατηγορίες ή καταδίκες μιας και το δικαίωμά τους για προστασία των προσωπικών τους δεδομένων αίρεται για τους προαναφερθέντες λόγους.

Εξάλλου το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου έχει κρίνει ότι η δημοσιοποίηση προσωπικών δεδομένων είναι αναγκαία για την πληροφόρηση των πολιτών αναφορικά με γενικότερα θέματα. Η διαφθορά λειτουργών της τοπικής αυτοδιοίκησης και της κεντρικής διακυβέρνησης αποτελεί ένα γενικότερο θέμα μιας και οι θέσεις τους είναι θέσεις ευθύνης και ενέχουν βαρύτητα δημοσίου συμφέροντος μιας και οι πράξεις τους διαμορφώνουν καταστάσεις και αποτελέσματα ρυθμιστικού χαρακτήρα στη ζωή των πολιτών.

Αυτό ας το έχουμε υπόψη για μελλοντικές αλλά και τρέχουσες κατηγορίες προσώπων στην τοπική αυτοδιοίκηση σε θέματα διαφθοράς, γιατί η πρωτοβάθμια διοίκηση του κράτους είναι η πιο άμεση στους πολίτες και βαρύνονται περισσότερο οι αιρετοί άρχοντες από την ευθύνη που τους επιβάλλει η αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του άρθρου 25 Συντάγματος.

Οι πολίτες έχουν μεγαλύτερη απαίτηση χριστής διοίκησης από πρόσωπα που εκλέγουν άμεσα με την ψήφο τους σε σχέση με τα άτομα που διορίζονται σε θέσεις της κρατικής διοίκησης από τους εκλεγμένους αντιπροσώπους του ελληνικού λαού. Πολύ απλά το εκλεγμένο δημόσιο πρόσωπο διέπεται από την αρχή της δημοσιότητας σε κάθε του δραστηριότητα σχετική με τη θέση που κατέχει.

O Σταύρος Τασιόπουλος, είναι Δικηγόρος και κάτοχος  ΜΔΕ Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης